Kozmetik uygulamalar kişisel bakımın neredeyse rutin bir parçası hakline geldi. Botox, dolgu, PRP, mezoterapi, örümcek ağı, ip asma vb. uygulamalarda morarmayı önlemek ve oluştuğunda kamufle etmeyi bilmek sosyal hayatı aksatmadan tıbbi estetik işlemleri yaptırmanızı sağlar.
Kozmetik işlemlerin önemli bir kısmında enjektör kullanıyoruz. Anatomi ve damar dağılımına dair bilgi, kullanılan iğnelerin çok ince olması, iyi bir aydınlatma, işlem öncesi hastanın bilinçlendirilmesi, biraz da dikkat sayesinde çoğu kez kanama, morarma gibi durumlar olmadan işlemi tamamlıyoruz. Nadiren de damara denk gelip küçük de olsa geçici morarmayla sonuçlanan kanamalar görülebiliyor. Her zaman, her hekimin ve hastanın başına gelme ihtimali olan bu durum sürpriz sayılmaz, cilt dokusu en ücra köşesine kadar kan damarlarıyla beslenen bir yapı. Enjektörle tedavinin olduğu her yerde morarma ihtimali de var.
Dokuda kanama ve morluk oluşma eğilimi kişiden kişiye, genetiğine, beslenmesine, kullanılan ilaç ve bitkisel gıda takviyelerine göre değişir. Herkeste görülmüyor, bazı kişilerin cildi ufak travmada bile morarmaya daha yatkın. Bazılarında ise burada bahsettiğimiz tedbirleri almasa da morluk olmayabiliyor. Hastalar da bunu bilir ve ifade ederler. Morluk işlem esnasında hemen görülebildiği gibi sonrasındaki saatler içinde de oluşabilir. Bizim işlemlerde eğer olursa, genellikle 1cm’den küçük morluklar görüyoruz, öyle cerrahi operasyonlardaki gibi haftalar süren büyük morluklarla karşılaşmıyoruz.
Bununla birlikte, pek çok kişi estetik işlemler yaptırdığının bilinmesinden hoşlanmaz, doğal görünümlü yapılan her işlem sessiz sedasız kullanılır ki gayet anlaşılabilir bir durum. Bu yüzden kozmetik uygulamalara işaret eden izlerin görünmemesi tercih edilir.
Özellikle mezoterapi ve PRP gibi bir seansta çok sayıda minik iğneleme yaptığımız uygulamalarda damara rastlama ihtimali artıyor. İğnelerimiz standarttan farklı, çok çok küçük ve ince, hatta bazıları kıldan daha ince ve anestezik krem sonrası kullanılıyor. Aslına bakarsanız bu çok enjeksiyonlu uygulamalara başladıktan bir süre sonra sanırım vücudun doğal ağrı kesicileri olan endorfinler salınıyor; ağrı duyusu azalıyor, rahatlama hissi geliyor işlem sonunda.
Morluk oluşumundan kaçınmak için neler yapabiliriz?
HAZIRLIK AŞAMASINDA
Kanama bozukluğu olan hastalar kozmetik işlemler için uygun olmadığından kalıtsal ya da sonradan oluşmuş kanama eğilimi olan kişilere bu tür işlemler yapmayız. Özel bir durumdur, işlem planlandı ise bu konuda sorun yok demektir.
- Kan sulandırıcı ilaç kullanan hastaların -sakıncası yoksa- kesmelerini tercih ederiz. Warfarin içerenleri (Coumadin) 4-5 gün önce, Asetil salisilik asit içerenleri (Aspirin) 1 hafta- 10 gün önce, NSAID grubu antienflamatuar ve ağrı kesicileri 1 hafta önce kesmeyi öneririz. Bu arada ağrı kesici ihtiyacı olursa parasetamol içeren ağrı kesiciler kullanılabilir. (Kanı sulandıran ilacı kesmekten kast edilen hekime danışarak kesmektir. Hastanın ilacı ne amaçla kullandığına ve yapılacak işlemin niteliğine göre farklı yaklaşımlar mevcuttur ve düzenli ilaç kullanan hastalarımız için bizler de ilacı başlayan hekimin görüşünü alırız. Örneğin sadece botox yapılacaksa hastanın ciddi bir hastalığı için kullanması elzem olan ilacı kesmek mantıklı olmaz.) Bu konuda hastadan beklenen, kullandığı tüm ilaçları eksiksiz bir şekilde söylemesidir.
- Vitamin ve bitkisel takviyeler: Doğal/bitkisel demek güvenli demek değildir. İlaç sayılmadıklarından hekime söylenmez çoğunlukla. Ginko biloba, panax ginseng, St. Johns wart (sarı kantaron), sarımsak tabletleri, ekinezya, yüksek doz E vitamini, balık yağı ve diğer omega 3 yağ asitleri, multivitaminler, yeşil çay, kuşburnu, kedi otu, milk thistle (silymarin), mantar, karışık bitki çayları, gibi maddelerin işlemden 7-10 gün önce kesilmesi önerilir. Aslında bir çok bitkisel ürün ve vitaminin hangi mekanizmayla kanama üzerine etki ettiği bilinmiyor, 2 hafta önce kesilmesi daha faydalı olur.
- Alkol alımının işlemden 1-3 gün önce kesilmesi uygundur.
- İp ile yüz germe gibi işlemlerde, operasyon öncesi ve sonrasında arnica montana içeren tablet uygun hastalara önerilebilir.
İŞLEM SIRASINDA
Bu kısım uygulayıcıya ait: Enjeksiyon öncesi ve sonrası buz tatbiki, kanama olduğu görülürse o noktaya anında birkaç dakika kuvvetlice bastırmak gibi tedbirler alırız.
İŞLEMDEN SONRA
İlk 24 saat buz uygulaması yapmak sızıntı şeklinde oluşabilecek kanamaları önler. Gerek duyulursa, 2 saatte bir arnika krem ve -buz yanığında neden olmadan- buz uygulamak faydalı. (Dolgu sonrası bazen buz uygulamaktan sakınabiliyoruz, hekim onayı alınmalı.)
İlk 24 saat egzersiz yapılmamalıdır, egzersiz kan basıncını artırarak morluk oluşumuna neden olur.
HIZLI İYİLEŞME İÇİN
Arnika içeren krem veya jeller, K vitamini içeren kremler morarmaların iyileşme süresini kısaltmaya, birkaç gün kazanmaya yardımcı olur. Günde birkaç kez sürülebilirler.
Nadiren de bazı lazerler morluk iyileşmesini hızlandırmak için kullanılır.
İşlem sonrası güneşten kaçınmak, morluğun kalıcı olmasını önler.
MORLUĞUN SEYRİ
Herkesin başına gelmiştir, bir yerimiz morarınca yaklaşık 10-14 gün içinde çeşitli renkler alarak iyileşir. İlk 2 gün kırmızı, 2-5. gün arası mavi-mor/koyu kırmızı-mor, 5-7. günler yeşil (kenarlarda yeşil bir halka oluşması iyileşmenin başladığını gösterir), 7-10. günler sarı (iyileşmenin sonları) ve nihayetinde 10-14. günlerde kahverengi bir leke halini alarak tamamen kaybolur.
KOZMETİK KAMUFLAJ
Morluk oldu diyelim, arnikalı, K vitaminli kremlerimizi de sürüyoruz ama en iyi ihtimalle birkaç gün böyle görünecek. Bu süre iyi bir kapatıcı makyajla morluk olduğu hiç anlaşılmadan geçirilebilir.
Kozmetik kamuflajı tıbbi tedavilere yardımcı olarak bazı hastalıklarda öneririz. Doğuştan olan damarsal bozukluklar, deri rengi ile ilgili sorunlar, yara, yanık ve ameliyat izlerinin kapatılması, dövmelerin gizlenmesi, kozmetik uygulamalar sonrası gibi durumlarda kullanılıyor. Dermokozmetik firmaları da ihtiyaca uygun renk paletleri üretiyor. Kamuflaj makyajı tedavi uygulamasından 1 gün sonra kullanılmaya başlanabilir.
İdeal kamuflaj malzemesi; deri rengine uygun olmalı, tahriş ve alerji yapmamalı, hava geçişine izin vermeli, parfüm içermemeli, su geçirmez olmalı -yüzme, yağmur ya da aktif spora dayansın-, ışık duyarlılığına neden olmamalı, komedojen olmamalı, güneşten korumalı, kolay tutunan yapıda, doğal görünümlü olmalı ve kolay uygulanmalı.
Kamuflaj Makyajı Nasıl Yapılır?
- Deri iyice temizlenip nemlendirilecek.
- Deri rengini nötralize eden ürün seçerek düzeltme işlemi ( color corrector/renk düzeltici): Gizlemek istediğimiz rengin tamamlayıcı rengi seçilmeli ve hafifçe vurarak (tampon hareketlerle) uygulanmalı. (Zaten hasarlı cilt üzerinde kullanacağız, ovuşturarak sürmek tahriş eder.)
Renk düzelticiyi nasıl seçelim? Aşağıda renk çemberi var. Modacılar, ressamlar, iç mimarlar, grafik tasarımcılar çok kullanır; renk teorisi, renk armonisi, monokrom tasarımlar, kontrast renkler falan… Bize lazım olansa tek bir özellik; birbirini tamamlayan (zıt renkler) kullanmak. Morluğumuzun rengi çemberin neresine uyuyorsa kapatmak için tam karşısına gelen yerdeki rengi seçeceğiz. Morluk en belirgin olduğu ilk günlerde mavi/mor/kırmızı tonlarını içerir, kapatmak içinse turuncu/sarı/yeşil içeren renk düzeltici işimizi görür. Yani kozmetik işlem rutini olan birinin elinin altında sarı/turuncu tonlarında bir renk düzelticisi olmalı. Dileyen, morluğun günler içindeki seyrine göre farklı renkler kullanarak daha detaylı bir kapatma da elde edebilir.
Çemberde görüldüğü üzere, mor/mavi’yi gizlemek için sarı/turuncu, pembe veya kırmızı deri bozukluklarını gizlemek için yeşil, sarı tonları düzeltmek için lavanta rengi, kırmızı/mor bir doğum lekesini düzeltmek için zeytin yeşili vb. renkler kullanabiliriz.
Karşılaşılabilecek Morluk Tonları
Renk düzeltici tonu örnekleri
Ciltteki lezyonun rengi+Düzeltici uygulanması sonucu olan şey:
- Renk düzeltici ile nötralizasyon sağlandıktan sonra deri renginize yakın renkte bir kapatıcı krem (concealer) sürülecek. Kapatıcı seçerken sadece lezyon ile çevresindeki deri rengi değil, yüz ve boyun rengi de gözetilirse daha doğal durur, birkaç ton denendiğinde en uygunu göze çarpacaktır. Koyu ise beyaz kapatıcı ekleyerek rengi açılabilir de. Kapatıcı kremin ovuşturarak sürülmesi yerine parmak ucu ya da makyaj süngeri ile hafif vuruşlarla sürülmesi daha iyi. (Özellikle yara izleri gibi kıl dibi açıklıklarının kaybolduğu, cilt yapısının düzleştiği bölgelerde kapatıcının cilde iyi tutunması için bu teknik daha da önemli.)
- Son olarak sürdüklerimiz akmasın çıkmasın diye sabitleyici pudra sürüyoruz ve 10 dakika bekleyip pudranın fazlasını fırça ile alıyoruz.
Kapatma işlemimiz bu kadar. Kapatıcımız yeterince güneşten koruyucu içermiyorsa kamuflaja başlamadan güneş koruyucu sürüyoruz. Değil küçük morluklar, cerrahi sonrası morluklar bile bu yöntemle gizlenebilir, biraz araştırmayla etkileyici örneklerine ve videolara rastlamak mümkün:
Kamuflaj makyajını temizlerken su-sabun gibi klasik temizleyiciler yetmeyecektir. Alkol bazlı temizleyicilerse zaten hassas olan cildi daha da tahriş eder. Su içinde yağ bazlı bir temizleyiciyi pamukla kullanıp ardından su ve tahriş etmeyen bir temizleyici ile yıkayarak -cildi örselemeden, yumuşak hareketlerle- tamamlamak yeterli.